Matsue Koi Farm

Matsue Koi Farm kweekte de eerste Kohaku boven de 1 meter

Er zijn een aantal kwekers waarvan je een beetje van slag raakt als je ze voor het eerst bezoekt. Matsue is er zo eentje. Het soort Kohaku dat je hier vindt, wordt op maar een paar plekken in Japan geëvenaard. De zaak wordt gerund door de zonen van de legendarische IItsuka Shoichi: Takahiro en Hiroaki. Twee uiterst sympathieke mannen die de roem duidelijk niet naar de bol is gestegen. De farm bestaat al ruim 40 jaar en oorspronkelijk werd vooral Sanke gekweekt. Matsue was de enige die toentertijd de Sanke over de 70 centimeter wist te krijgen, waardoor zo’n beetje iedere Sanke-kweker uit de wijde omgeving zijn ouderdieren bij Matsue aanschafte. Een dertigtal jaar geleden stopte Sensuke en kocht Matsue al zijn vissen.

Alle nakomelingen uit de huidige Sensuke bloedlijn komen dus bij Matsue vandaan. Eind jaren 70 waren de Nisai gemiddeld zo’n 35 centimeter. Matsue is toen ’s winters gaan verwarmen, waardoor de Nisai 40 centimeter groot werden. Tegenwoordig is dit de maat van de Jumbo Tosai! Door selectief kweken en het inbrengen van nieuw bloed (voor Kohaku mannelijke koi van Hoshikin, voor Sanke mannelijke koi van Sakai Hiroshima) is er door de jaren heen een enorme toename van de groei bereikt. Om over een toename van de kwaliteit nog maar niet te spreken.

Sensuke Kohaku vroeg laten pieken

De mannen van Matsue menen dat je Sensuke Kohaku niet te laat moet laten “pieken”, omdat ze na ongeveer twaalf jaar kwalitatief minder gaan worden. Hoe eerder de vis piekt, hoe langer je ervan kunt genieten. Vroeg “ finishen” is dus niet negatief voor deze bloedlijn. In januari en februari wordt een voerstop ingelast. De koi zijn dan toch al niet zo hongerig. Door omgevingsinvloeden is het in deze streek dan vaak bewolkt en wat kouder. In het voorjaar gaat de temperatuur in de koihuizen echter weer snel richting de 20 graden Celsius. Vervolgens gaan de vissen naar de mudponds. Uit 12 tot 20 ouderparen blijven jaarlijks zo’n 500 tot 700 Nisai over.

Lees meer

De Tosai die niet in aanmerking komen om door te groeien worden verkocht. Matsue beschikt over 70.000 vierkante meter mudpond. Vijf mudponds zijn voor de Nisai (Tosai naar Nisai). Twee van deze Nisai mudponds geven de beste resultaten, hier gaan dan ook de beste Tosai in. Verder zijn er drie mudponds die worden gebruikt voor Sansai (Nisai naar Sansai). Deze gaan dus als tategoi Nisai de mudpond in en komen er als Sansai uit. De rest van de mudponds is voor Tosai (Fry tot Tosai). Verder beschikt Matsue over een flink aantal vishuizen. Eén van de vishuizen bevat uitsluitend koi van Japanse klanten die hiermee deelnemen aan shows en die zelf niet de omstandigheden kunnen bieden (of zin hebben) om deze vissen in topconditie te krijgen en te houden. De kwaliteit is méér dan subliem. Wát een ongelooflijke mooie vissen worden hier (gewoon in een onafgesloten kas langs de kant van de weg) gehouden.

Kohaku en Sanke van zeldzaam hoge kwaliteit

Op de kwekerij wordt een aantal Kohaku en Sanke gebowld van een zeldzaam hoge kwaliteit. De vissen worden per stuk of met enkelen tesamen in een vat geplaatst en we krijgen alle tijd om over deze vissen te praten en ze te fotograferen. Een legertje fotografen, waaronder ikzelf, probeert de kwaliteit van deze vissen op foto vast te leggen. Dat is een uitdaging, want elke foto die ik terugkijk doet de kwaliteit van deze vissen simpelweg tekort. Op momenten als dit wens ik een betere koifotograaf te zijn. Takahiro en Hiroaki merken ons enthousiasme op en zijn zichtbaar trots. De meeste koi die we te zien krijgen zijn Nisai en ik fantaseer dat ik een mogelijk, toekomstige Grand Champion van de All Japan op de gevoelige plaat vastleg. Mocht die eer, net als in 2005, de komende jaren nog eens aan Matsue te beurt vallen, dan zal ik mijn collectie foto’s er zeker op naslaan om te zien of de vis erbij zit. Met plezier wordt de ene na de andere vis in het vat geplaatst. Bij een wel zo wonderschone Kohaku begint één van ons spontaan te applaudiseren, hetgeen door de rest van de groep wordt overgenomen. Meer eer kun je de mannen niet geven en ze kleuren langzaam rood…

Als bron voor al het moois bij Matsue wordt water opgepompt uit de grond. Dit water heeft een temperatuur van 16 graden Celsius. Het water met daarin de goedkopere vissen wordt opgewarmd tot minimaal 18 graden, de betere vissen worden warmer gehouden om het zo maximale uit de vis te halen. Het water blijkt extreem goed te zijn voor de kweek van Kohaku. Waar dat in zit kan ik met mijn testsetje met beperkte parameters natuurlijk niet aantonen.

Kwaliteit van water

Gefilterd wordt over enorme hoeveelheden oesterschelpen, houtskool, plastic ringen en stenen. Het doel van de oesterschelpen (behalve dan die als biologisch dragermateriaal) bij bronwater met een KH van negen graden DH ontgaat me. Je zou toch veronderstellen dat een KH van negen meer dan voldoende is om de pH te bufferen? Ik probeer er via Paul Ashton, onze Japans sprekende gids van KoiBito achter te komen, maar het wordt ons niet duidelijk. De hogere pH van de binenbakken ten opzichte van de pH van het bronwater komt omdat er door sterke beluchting enorm veel CO2 uit het water wordt “geblazen”. De pH stijgt namelijk wanneer de CO2 waarde daalt en de KH ongeveer gelijk blijft. Het grondwater barst dus van nature van de CO2. De hoge(re) pH lijkt van positieve invloed te zijn op de Kohaku van Matsue. Wie het zeker weet mag het zeggen. Door de hoge KH en pH die vergelijkbaar zijn met grote delen van Nederland, zou ik het eerder aandurven om bij Matsue een kwaliteitief hoogwaardige (Nisai) Kohaku aan te schaffen dan bij een kweker met een veel lagere karbonaathardheid. De kans op shimmy is namelijk groter bij een hogere KH. Shimmy zijn ongewenste zwarte plekjes waarvan wordt verondersteld dat ze bij een hoge KH/GH vaker en sneller opkomen dan bij zacht water. Als ze bij Matsue, met deze waterwaardes, geen shimmy krijgen, dan krijgen ze het bij ons ook niet zo snel, lijkt me. Takahiro en Hiroaki zijn overigens oprecht geïnteresseerd in mijn watermetingen. Dit in tegenstelling tot veel kwekers die het worst is. Nu ben ik door onze gids wel aangekondigd als een autoriteit op het gebied van waterkwaliteit, maar deze mannen zijn voortdurend aan het zoeken naar mogelijkheden om de kwaliteit te verbeteren of de vissen groter te krijgen. Ze proberen het echt te begrijpen en willen weten hoe ze het water beter kunnen krijgen. Ze vragen dus aan mij hoe ze het water kunnen verbeteren! Dat is teveel eer. Daar kan ik ze natuurlijk niet mee helpen, hoe graag ik ook zou willen. Het water is voor zover ik het kan meten goed en ze kweken topkwaliteit koi, dus wie ben ik? Maar het geeft wel de ambitie van deze heren weer. Deze vooruitstrevendheid en leergierigheid is namelijk dezelfde die ervoor gezorgd heeft dat Matsue één van de betere kwekers van Japan is geworden. Daar ben ik na een aantal dagen Matsue heilig van overtuigd geraakt.

De koi van Matsue zijn gewoon te vinden op www.shinkokai.eu

Deze Kohaku en Sanke zijn zeldzaam van kwaliteit en via de veilingen op deze site heel makkelijk te bemachtigen.

Auteur: Joop van Tol